Tu BiShvat - Joni HaMeagel

מעשה ששלחו לחוני המעגל וכו': ת"ר פעם אחת יצא רוב אדר ולא ירדו גשמים שלחו לחוני המעגל התפלל וירדו גשמים התפלל ולא ירדו גשמים עג עוגה ועמד בתוכה כדרך שעשה חבקוק הנביא שנאמר (חבקוק ב, א) על משמרתי אעמדה ואתיצבה על מצור וגו' אמר לפניו רבונו של עולם בניך שמו פניהם עלי שאני כבן בית לפניך נשבע אני בשמך הגדול שאיני זז מכאן עד שתרחם על בניך התחילו גשמים מנטפין אמרו לו תלמידיו רבי ראינוך ולא נמות כמדומין אנו שאין גשמים יורדין אלא להתיר שבועתך אמר לא כך שאלתי אלא גשמי בורות שיחין ומערות ירדו בזעף עד שכל טפה וטפה כמלא פי חבית ושיערו חכמים שאין טפה פחותה מלוג אמרו לו תלמידיו רבי ראינוך ולא נמות כמדומין אנו שאין גשמים יורדין אלא לאבד העולם אמר לפניו לא כך שאלתי אלא גשמי רצון ברכה ונדבה ירדו כתיקנן עד שעלו כל העם להר הבית מפני הגשמים אמרו לו רבי כשם שהתפללת שירדו כך התפלל וילכו להם אמר להם כך מקובלני שאין מתפללין על רוב הטובה אעפ"כ הביאו לי פר הודאה הביאו לו פר הודאה סמך שתי ידיו עליו ואמר לפניו רבש"ע עמך ישראל שהוצאת ממצרים אינן יכולין לא ברוב טובה ולא ברוב פורענות כעסת עליהם אינן יכולין לעמוד השפעת עליהם טובה אינן יכולין לעמוד יהי רצון מלפניך שיפסקו הגשמים ויהא ריוח בעולם מיד נשבה הרוח ונתפזרו העבים וזרחה החמה ויצאו העם לשדה והביאו להם כמהין ופטריות

(...)

יומא חד הוה אזל באורחא חזייה לההוא גברא דהוה נטע חרובא אמר ליה האי עד כמה שנין טעין אמר ליה עד שבעין שנין אמר ליה פשיטא לך דחיית שבעין שנין אמר ליה האי [גברא] עלמא בחרובא אשכחתיה כי היכי דשתלי לי אבהתי שתלי נמי לבראי יתיב קא כריך ריפתא אתא ליה שינתא נים אהדרא ליה משוניתא איכסי מעינא ונים שבעין שנין כי קם חזייה לההוא גברא דהוה קא מלקט מינייהו אמר ליה את הוא דשתלתיה א"ל בר בריה אנא אמר ליה שמע מינה דניימי שבעין שנין חזא לחמריה דאתיילידא ליה רמכי רמכי

Se enseña en la Mishná (literatura oral de la tradición de Israel) sobre lo ocurrido en una época en la cual ya estaba terminando el período de las lluvias, pero la lluvia aún no había caído. Las personas se juntaron y le pidieron a Joni HaMeaguel que pidiera por las lluvias. (Se decía que sus pedidos eran escuchados en el cielo…). Joni rezo pero las lluvias no cayeron. Joni tuvo una idea: diseñó un círculo en la arena y entró dentro de él, alzó sus ojos al cielo y dijo: “Señor del Universo, tus hijos están precisando de lluvias, no me moveré de este círculo hasta que llueva”. En ese instante comenzó una pequeña garúa. Sus alumnos le dijeron a Joni “Rabino, vimos que tenes la capacidad de hacer grandes maravillas, pero esta cantidad de lluvia es insuficiente para lo que precisamos”. Joni dijo a Dios: “No es esto lo que pedí! El pueblo precisa de lluvia para llenar las cisternas y las cavernas”. La lluvia comenzó a caer y cuentan que la gota más pequeña tenía enorme tamaño. Los alumnos le dijeron a Joni: “Parece que esta lluvia está cayendo para destruir el mundo”. Joni nuevamente se dirigió a Dios: “Tampoco por esta lluvia pedí, pedí por lluvia de benevolencia, bendición y generosidad”. La lluvia comenzó a caer normalmente. Hasta que las personas pidieron a Joni: “Ya es suficiente, así como rezaste para que caiga la lluvia, reza ahora para que pare”. Él respondió: “La tradición enseña que no se reza por un exceso de bien”. (...) De todas formas elevó la siguiente plegaria: “Señor del Universo, Tu Pueblo Israel, que sacaste de la tierra de Egipto, no puede soportar ni el exceso del bien ni el exceso del mal (...) que sea Tu voluntad que la lluvia pare y que haya alivio para el mundo”. Inmediatamente el viento sopló, las nubes se disiparon y el sol brilló.

Propuestas de preguntas para pensar el texto en familia

  1. ¿Qué podemos aprender de esta historia?

  2. ¿Qué es lo que el pueblo le pide a Joni en un primer momento?

  3. ¿Qué es lo que le piden después?

  4. ¿Cuál es el contenido de la plegaria de Joni para que las lluvias paren? ¿Qué es lo que él dice en relación a los exceso?

  5. ¿Cuáles son los excesos modernos que podemos pensar hoy en día? ¿Cuáles en la naturaleza? ¿Cuáles en casa?

Cuenta el Talmud que cierta vez, Joni HaMeaguel caminaba por un sendero y vio a un hombre que plantaba un algarrobo. Se acercó y le preguntó: “¿Cuánto tiempo tardará en dar frutos este árbol?”. “Setenta años” respondió el hombre. Entonces Joni volvió a preguntar: “¿Estás seguro que vivirás setenta años más para disfrutar de los frutos de este árbol?” A lo que el hombre replicó: “Cuando llegué a este mundo, encontré un algarrobo que mis antepasados plantaron para mí, es entonces que ahora yo planto uno para mis descendientes”.

Propuestas de preguntas para pensar el texto en familia

  1. ¿Qué podemos aprender de esta historia?

  2. ¿Cuál es la enseñanza que el hombre le da a Joni?

  3. ¿Qué cosas podemos nombrar que aprovechas sin haber hecho mucho esfuerzo?

  4. ¿Cuáles son los árboles que te parece que podes plantar junto a tu familia?